Tu hài hay còn gọi là trai vòi là loài nhuyễn thế hai mảnh vỏ sống trong môi trường nước mặn- một loài hải sản quý hiếm, có giá trị dinh dưỡng cao, đã được nghiên cứu sản xuất giống và nuôi thương phẩm thành công từ năm 2005 ở khu vực bờ vịnh Bái Tử Long, huyện đảo Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Sản phẩm tu hài nuôi hiện đã có mặt ở các nhà hàng hải sản tươi sống tại Quảng Ninh và một số thành phố lớn.
Vân Đồn không chỉ là một huyện đảo xinh đẹp – địa chỉ du lịch biển mà còn có nhiều loại thủy hải sản ngon và quý, có lợi cho sức khỏe. Tu hài Vân Đồn là một món ăn đặc sản vô cùng hấp dẫn đối với mọi người, có chất lượng tốt nhờ nuôi trong vùng biển sạch, xa khu dân cư và có độ mặn trên 28%. Tu hài Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh được nuôi hoàn toàn trong môi trường tự nhiên tại một số xã đảo: Bản Sen, Minh Châu, Quan Lạn, Thắng lợi, Ngọc Vừng… với diện tích khoảng 1.700 ha.
Nhìn bề ngoài, ốc tu hài khá giống với các loài hai mảnh vỏ khác. Tu hài có kích thước khi trưởng thành từ 7 đến 12cm, hình bầu dục, có màu vàng nâu. Vỏ hình ê-líp trông gần giống hạt của quả soài. Hai vỏ thường không khép khít lại với nhau, da vỏ mỏng, dễ bị bong. Nhưng điểm đặc trưng là chúng có cái vòi nhô ra trông giống vòi của chú voi con bé xíu. Vì thế, tu hài còn có tên là ốc vòi hay ốc vòi voi. Chiếc vòi này có thể chui rút vào vỏ nên dựa vào đặc điểm này, người dân địa phương gọi chúng là con thụt thò nghe vui tai.
u hài là loại động vật có giá trị kinh tế cao hơn các loài động vật hai mảnh vỏ khác và hơn nhiều loài cá phân bố ở Việt Nam. Thịt tu hài có hương vị thơm ngon, ngọt.Thịt tu hài khá giàu chất dinh dưỡng, trong thịt có chứa 11,63% đạm, 0,42% đường, 1,22% muối khoáng và đặc biệt là 18 loại axit amin, trong đó có một số là những axit amin không thay thế.
Cách chế biến món “tu hài nướng hành mỡ”
– Chọn những con tu hài có kích thước tương đối đều. Thông thường người ta ngâm tu hài từ 2 đến 3 phút trong chậu nước nóng khoảng 80- 90 độ C. Sau đó rửa sạch tách vỏ, sơ chế sạch.
– Làm nên hương vị riêng biệt của tu hài nướng phụ thuộc rất nhiều vào gia vị được bỏ vào từng con tu hài. Tỏi và hành khô được băm nhỏ ra sau đó cho dầu lên chiên, hành hoa thái nhỏ trộn đều, sau đó cho nước mắm, mì chính, hạt tiêu.
– Bày thịt tu hài vào nửa miếng vỏ, xếp vào vỉ nướng, rưới dầu hành lên, nướng khoảng 1 phút. Giờ đây chúng ta chỉ cần bày ra đĩa và thưởng thức cùng với đĩa muối tiêu chanh. Thịt tu hài giòn và dai, ăn vào có vị ngọt đậm đà của biển. Ai đã một lần thưởng thức món tu hài nướng thì sẽ không thể quên được và muốn được thưởng thức lại món ăn này nhiều lần nữa.